Homily Oct 25 2020

30th Sunday Year A Ex 22:20-26 1 Thess 1:5-10 Mt 22:34-40 

 Reminder: Today is the 4th Sunday – Pondo ng Pinoy Sunday. Pondo ng Pinoy is an ongoing program because it asks us to always consider others in our life and set aside something for them everyday, no matter how small. 

Maraming beses sa mga Bible study na ginagawa ko natanong ko ang mga umaattend: “Maaari ka bang utusan na mahalin ang isang tao? Mauutusan ba ang pag-ibig?” Almost all the time ang sagot ay: Hindi. “Ang pag-ibig ay dumadating lang. Kapag tinamaan ka ng pana ni Cupid, magmamahal ka. Hindi na ito mapipigilan.” Sa ganitong pananaw, ang nasa isip ng tao ay ang romantic love. Ito ay pag-ibig na nasa damdamin lang, at ang damdamin ay hindi mauutusan. Hindi ito ma-co-control. Pero ito ay hindi pag-ibig na siyang pinaka-sentro ng katuruan ni Jesus Kristo. 

 Ang center ng ating pagka-kristiyano ay Pag-ibig. Ang pinakamahalagang kautusan ay pag-ibig. Kaya mauutusan tayong magmahal kasi ang pagmamahal ay wala lang sa damdamin, o sa feeling. Ito ay nasa kalooban. Ito ay nadedesisyunan natin. Mas maaasahan at mas malalim ang ganitong pag-ibig. Love is forever, if we decide it to be so. It is a commitment. 

 Ang kautusan ni Moises na matatagpuan natin sa Pentateuch, o Torah, ang unang limang aklat ng Bibliya na siya ang pinakamahalaga sa Lumang Tipan o sa Bibliya ng mga Hudyo ay naglalaman ng 613 laws. Napakaraming batas! Hindi ito magagampanan ng lahat. Kaya isa sa pinag-dediscusyunan ng mga dalubhasa sa batas ng mga Hudyo ay alin ba ang pinakamahalaga sa mga ito. Kung hindi man masunod ang lahat ng 613 laws, at least sundin ang mga mahahalagang batas. Sinubok si Jesus na kilalang guro sa Israel: alin ba ang pinakamahalagang batas? Walang pasubali at walang pagdududa ang sagot ni Jesus: Mahalin ang Diyos nang higit sa lahat. Ito ay galing sa Deut 6 na nirerecite ng mga Hudyo ilang beses araw-araw: ang tinatawag na SHEMA ISRAEL. “Makinig ka Israel. Iisa lang ang Diyos, si Yahwe ang Panginoon. Mahalin mo siya nang buong puso, nang buong kaluluwa at nang buong pag-iisip.” Ang ibig sabihin nito, mahalin natin ang Panginoon nang buong pagkatao natin. Isa lang ang tanong kay Jesus – ang pinakamahalagang utos. Hindi lang isang utos ang binigay niya, ngunit dalawa: “Ang pangalawa ay tulad ng una: mahalin mo ang iyong kapwa tulad ng iyong sarili.” Galing naman ito sa levitiko 19. Dalawa ang binigay ni Jesus kasi hindi makatatayo ang una na wala ang pangalawa. Walang pag-ibig sa Diyos na walang pag-ibig sa kapwa. 

 Kung walang sukatan ang pag-ibig sa Diyos, mayroon namang sukatan ang pag-ibig sa kapwa. Ang sukatan ay ang pag-ibig sa sarili. Ang ibig sabihin nito ay: kung anong ibig mong gawin sa iyo, gawin mo sa iba. Ano ang ayaw mong gawin sa iyo, huwag mong gawin sa iba. Ibig mong unawain ka, unawain mo ang iba. Gusto mong pakinggan ka, pakinggan mo ang iba. Gusto mong igalang ka, igalang mo ang iba. Ayaw mong dayain ka, huwag dayain ang iba. Ayaw mong murahin ka, huwag mong murahin ang iba, ayaw mong lamangan ka, huwag mong lamangan ang iba. Simple lang, hindi ba? 

 Paano ba natin mamahalin ang Diyos nang higit sa lahat? Unahin natin siya sa ating panahon. Paano mong masasabi na mahal mo siya nang higit sa lahat kung sa halip na mag-dasal inuuna mo pa ang TV? Sa halip na mag-simba inuuna mo pa ang trabaho? Minamahal din natin ang Diyos nang higit sa lahat kung sa ating material resources, ang Diyos ang inuuna natin. Marami ay may budget para sa bahay, para sa kuryente, at para pa nga sa ibang bilihin, pero walang budget para sa Diyos. Walang inilalaan o itinatabi para sa Diyos. Kung may contribusyon para sa simbahan, kung ano lang ang mabunot, iyan lang ang ibibigay. Hirap nga ang mga tao na mag-tithing. Ang hirap naman ng magbigay ng ikapu. Isa lang sa sampo ang ibibigay natin sa tithing. Ang siyam ay maiiwan naman sa atin. Akala ko mahal mo ang Diyos nang higit sa lahat? 

 Isa pang paraan ng pagmamahal sa Diyos ay ang pagmamahal sa kapwa. Kaya hindi hiniwalay ni Jesus ang pag-ibig sa Diyos sa pag-ibig sa kapwa. St John tells us in his first letter: “In this is love: not that we have loved God, but that he loved us and sent his Son as expiation for our sins. Beloved, if God so loved us, we also must love one another. No one has ever seen God. Yet, if we love one another, God remains in us, and his love is brought to perfection in us.” (1 Jn. 4:10-12) Kapag pag-ibig ang pinag-uusapan ang unang dapat i-consider ay ang pag-ibig ng Diyos sa atin. Mahal tayo ng Diyos. Ang tanda na mahal tayo ng Diyos ay hindi dahil sa buhay pa tayo, o wala tayong sakit. Ano man ang kalagayan natin ngayon, mahal tayo ng Diyos kasi binigay niya si Jesus sa atin. Ganoon ako kamahal ng Diyos na binigay niya ang the best niya, ang kaisa-isang anak niya. Dahil ganoon ako kamahal, kaya dapat kong mahalin ang aking kapwa. Hindi natin nakikita ang Diyos. Ang nakikita natin at kasama natin ay ang ating kapwa at sa pagmamahal sa kanila, nagiging ganap ang pag-ibig natin sa Diyos. 

 Sino ang kapwa na mamahalin natin? Sabi ni Jesus: “If you love those who love you, what recompense will you have? Do not the tax collectors do the same? And if you greet your brothers only, what is unusual about that? Do not the pagans do the same?” (Mt. 5:46-47) Love is not a close circuit affair. I only love those who love me and are good to me, and in turn they love me back. Ang kapwa na ating unang mamahalin ay iyong mga mahihina, iyon hindi pinapansin at madaling pagsamantalahan. Kaya nga sa ating first reading na galing sa aklat ng Exodo winarningan tayo na huwag natin pagsamantalahan ang mga vulnerable, na noong panahon ay ang mga dayuhan (dahil wala silang kakampi), mga balong babae (wala nang asawa na katuwang nila), mga ulila (mga bata na walang mga magulang na magproprotekta sa kanila), at mga mahihirap (walang-wala sila sa buhay). Huwag silang apihin at pagsamantalahan. Dalawang beses narinig sa maiksing pagbasa natin na kapag sila ay tumawag sa Diyos, (at dahil sa wala naman silang kakampi, sa Diyos na lang sila makakatawag,) papakinggan sila ng Diyos sapagkat siya ay mahabagin. 

 May isang mahalagang bagay na dapat pansinin sa narinig natin galing sa aklat ng exodo – iyong pagpapautang ng may tubo. Ngayong panahon ng pandemic, maraming mga tao ay nawalan ng hanap buhay. One way to cope is to borrow. Kung ang kapwa ay nanghihiram dahil sa kahirapan, hindi tama magkaka-interest tayo sa kanyang kagipitan sa buhay. Kikita pa tayo dahil sa hirap siya. Iba iyong nanghihiram para magtayo ng negosyo. Ok lang na makibahagi sa kita ng ating pera na ginagamit niya. Pero huwag natin pagkakakitaan ang kahirapan ng iba. Ito ay totoo rin sa mga bansa. Kaya nananawagan ang Santo Papa at maraming mga tao na magkaroon ng debt cancelation ang mga mahihirap na bansa upang matugunan nila ang basic needs ng kanilang mga tao kaysa magbayad ng utang at interest ng utang sa malalaking bangko at mayayamang bansa. 

 Ngayong Linggo ay Prison Awareness Sunday. Ang mga bilanggo ay mga kapwa natin na dapat nating bigyan ng pansin at mahalin. Sila din ay kapwa tao pa rin natin. Kawawa ang kalagayan ng mga nasa bilangguan nating mga kapatid at iyan ay aabot sa hundreds of thousands. Nakakalungkot at nakakagalit ang kalagayan ng ating mga jails. Inhuman ang kanilang kalagayan – siksikan, madumi, walang basic services, pinagsasamantalahan at inaabuso. Dapat ang mga iyon ay rehabilitation facilities, but people there are not rehabilitated at all. There is very little program for rehabilitation. Sila ay nangangailangan ng tulong. They appreciate very much kahit sabon lang or toothpaste ang iabot sa kanila. 

 Sabi ng iba: hayaan na ang mga bilanggo. Masasamang tao ang mga iyon! Hindi naman natin masasabi na dapat silang parusahan dahil sa masasamang tao sila. Marami ang mga nasa jails natin ang hindi naman dapat nandoon; they are victims of injustice. Marami sa kanila ay maliliit na tao na napagbintangan. Political prisoners are a case in point. There are hundreds of prisoners who are there because of their political beliefs and they are victims of injustice done by law enforcers who plant evidences and make cases against them. Senator Delima is a clear example of this. she is in detention for 4 years already without any conviction. Justice delayed is justice denied. 

 Love is not just a romantic feeling. It is not just about feeling good. It is a commitment for the good. And there are so many who are very uncomfortable on the Christian message of love of God and love of neighbor. This is why even today Christianity is the most persecuted religion. Bakit naman uusigin, sisirain ang mga simbahan, ikukulong ang mga tao na naniniwala at nagsisikap isabuhay ang pag-ibig sa Diyos at sa kapwa tulad ng ginagawa ngayon sa China? Bakit? Dahil sa kung mahal natin ang Diyos nang higit sa lahat, uunahin natin sya at ang kanyang mga utos. Ayaw iyan ng mga regimes, systems and people who claim they are the greatest. Bakit? Dahil sa kung mahal natin ang ating kapwa, lalo na ang mga pinagsasamantalahan, malalantad ang pang-aabuso na ginagawa sa mga tao, at ayaw iyan ng mga nang-aabuso. 

 Every Holy Mass is a celebration of love – how God loves us so much in Christ Jesus. Jesus gives himself to us that we may live. The fruit of this celebration is the deep consciousness that we are loved. Because God loves us so, let us love one another.

Homily October 18, 2020

29th Sunday Year A Is 45:1.406 1 Thess 1:1-5 Mt 22: 15-21 

 Today is World Mission Sunday. Ask the people to pray for missionaries and for their mission work, esp the mission among non-christians. Theme: Here I am Lord, send me 

 Kailangan bang magbayad ng buwis? Kapag buwis ang pinag-uusapan, umiinit ang dugo ng marami. Masakit na obligahin kang maglabas ng pera. Mas masakit pa kung hindi ginagamit ang buwis sa makatarungang paraan. Ang buwis ay galing sa taong bayan upang ito ay magamit sa pagserbisyo sa taong bayan. Pero kung ito ay hindi nagagamit ng maayos, tulad ng pagsasayang lang nito sa mga projects na walang kabuluhan, tulad ng paglalagay ng puting buhangin sa beach na hindi naman napapakinabangan, o kung ang buwis ng tao ay pumupunta lang sa corruption, tulad ng pork barrel ng mga politiko, mas lalong kumukulo ang dugo ng marami. 

 Pero hindi lang isang uri ang buwis. At the time of Jesus there were several kinds of taxes. There was the temple tax that people paid for the maintenance of the temple, the priests and the levites. Then mostly probably there were the taxes on goods and businesses. In our gospel reading the issue is on the census tax. Kapag nabilang ka sa census, ikaw ay magbibigay ng tax. Ang census ay ang pagbibilang kung ilan ang nasasakupan ng isang kaharian. Kaya sa pagbibigay ng census tax pinapakilala mo na ikaw ay nasa ilalim ng mga Romano. The Romans at the time of Jesus was an occupying force. People do not want to be under occupation. They want to be governed by their own leaders, not by foreigners. Kaya malaking issue sa mga Hudyo ang pagbabayad ng census tax. 

 Ang tanong kay Jesus ay: Is it lawful to pay the census tax to Caesar or not? Lawful to whom? Surely not to the Romans. Para sa mga Romano ang lahat ay dapat magbigay ng buwis kay Caesar, ang pangulo ng Roman Empire. The question of lawfulness refers to the laws of the Jews. This question was a trap, and Jesus knew this. Kung sasagot si Jesus na ok lang ayon sa batas ng mga Hudyo na magbayad ng buwis sa mga Romano, maaakusahan si Jesus na makadayuhan, hindi siya makabayan. Pero kung sasagot si Jesus na hindi nararapat na magbayad ng buwis sa mga Romano, kakasuhan siyang rebelde sa mga Romano. It would be a political crime. 

 Bago siya sumagot nag-request siya ng Roman coin na ginagamit sa pagbayad ng census tax. At agad binigyan naman siya ng mga nagtanong sa kanya. Ibig sabihin, ginagamit nila ang pera ng mga Romano na doon nakaukit ang larawan ni Caesar. Nakikinabang sila sa serbisyo ng mga Romano. Kaya ang sagot ni Jesus ay: gumagamit kayo ng mga bagay ng mga Romano, dapat kayo magbigay sa mga Romano. In a way the answer of Jesus legitimizes support to civil authorities because they use the services of the said civil authorities. Kung ganoon kayo sa civil authorities, mas lalung ganoon kayo sa Diyos. Nakikinabang tayo sa mga bagay na galing sa Diyos, at ang lahat ng bagay ay galing sa Diyos – mas lalo tayong magbigay ng nararapat sa kanya. 

 Dahil sa ang Diyos ay Diyos ng lahat ng bagay at lahat ng tao, kumikilos ang Diyos sa kasaysayan sa pamamagitan ng mga tao at mga hari kahit hindi nila kilala ang Diyos. Ito ang sinabi sa ating unang pagbasa. Si Cyrus ay hari ng mga Persians. Hindi siya Hudyo at malamang hindi niya kilala si Yahweh. Ngunit siya ang ginamit ni Yahweh upang ang mga Hudyo ay makabalik sa kanilang lupain. Tinalo niya ang mga Babilonians na bumihag sa mga Hudyo. Pinayagan niya ang mga bansa na pinatapon ng mga Babilonians na bumalik sa kanilang pinanggalingan. Nakita ng mga Hudyo na si Cyrus ay ginamit ng Diyos upang sila ay makalaya. Ganoon din, hanggang ngayon ang Diyos ang nagpapatakbo ng kasaysayan at ginagamit niya ang mga tao at mga pangyayari upang matupad ang kanyang plano, kahit na ang mga taong ito ay hindi siya kilala. Pero kapag sila ay sumosobra na, mananagot sila sa Diyos. God is Lord of all! 

 Maraming mga tao ay may maling pag-unawa sa katuruan ni Jesus: Give to Caesar what belongs to Caesar and to God what belongs to God. They see this as a verse to support the separation of Church and state. They view Caesar and God as co-equal independent powers. Wrong! Caesar and God are not co-equal powers. God is creator and he is the source of all. Even emperor Caesar is under him. Caesar belongs to God. At ayon sa utos ng Diyos, dapat mahalin ang Diyos ng higit sa lahat. Siya ang nauuna sa lahat. Mas nauuna pa siya sa Caesar. Pati ang paglilingkod natin sa gobyerno o civil authority ay napapasailalim sa ating panglilingkod sa Diyos. Pinapayagan ni Jesus na ibigay natin ang paggalang at pagkilala na naaayon sa isang may kapangyarihan, sapagkat ang lahat naman ng authority ay galing sa Diyos, pero kung ang authoriting ito ay hindi na sumusunod at taliwas na sa paraan ng Diyos, we must obey God rather than man. Ito ay tandaan ng mga naglilingkod sa pamahalaan, kasama na ang mga kapulisan at ang nasa military. Ang unang loyalty nila ay sa Diyos, hindi sa sinumang political or military leader. Kapag ang ginagawa o pinapagawa sa kanila ay labag na sa batas ng Diyos, ang dapat nilang pagsilbihan at katakutan ay ang Diyos. Huwag nilang itaya ang kanilang kaluluwa sa sinumang leader na tao lamang. Lilipas ang mga leaders na ito. Ang Diyos lang ang mananatili at lahat tayo ay sa kanya mananagot. 

 Ang separation ng Church and state ay wala sa Bible. Ito ay nasa Philippine Constitution upang bawalan at pigilan ang state na makialam sa gawain ng religion. 

 The mother provision is found in Article II, Section 6 of the Constitution, which states - - “The separation of Church & State shall be inviolable,” ibig sabihin hindi maaaring i-violate! This principle is given eight specific provisions in the Constitution: 

1. The government is prohibited from establishing its own religion (Art III, Sec 5) 

2. The government is prohibited from preventing the free exercise of any religion (Art III, Sec 5) 

 3. The government is prohibited from giving or showing any preference to or discrimination against any religion (Art III, Sec 5) 

4. The government is prohibited from using any “religious test” for the exercise of any civil or political rights (Art III, Sec 5) 

5. Churches, convents, mosques, and all their lands, buildings, improvements that are actually, directly and exclusively used for religious purposes are exempt from taxation (Art VI, Sec 28, par 3) 

6. The government is prohibited from appropriating and using any public money or property for the direct or indirect use, benefit or support of any religion, church, priest, pastor or imam (Art VI, Sec 29, par 2) 

7. The government is prohibited from registering as political party any religious denominations or sects (Art IX, Part C, Section 2[5]) 

8. The government is prohibited from teaching religion as mandatory in public schools. Classes in religion shall be only allowed to be taught in public schools if the parents give their consent in writing (Art XIV, Sec 3[3]) 

As we see, all of the prohibitions are directed to the government! Huwag tayong maniwala sa manipulasyon na ginagamit sa atin na kapag nagsasalita na ang simbahan laban sa katiwalian at pang-aabuso ng kapangyarihan, sinasabi na manahimik tayo dahil sa separation of church and state. Hindi tayo pinagbabawalan! 

 Hindi tayo mapapatahimik dahil sa ang tungkulin ng simbahan ay magpahayag at kumilos para sa katotohanan, sa katarungan, sa kapayapaan at sa pag-ibig. Kapag may pang-aapi, dapat magsalita ang kristiyano. Kung hindi siya magsasalita, kinakampihan na niya ang nang-aapi, pinapayagan na niya ang oppression. Kung alam mo na ang isang bagay ay isang kasinungalingan at wala kang sinabi, hinayaan mo nang kumalat ang kasinungalingan. There is no neutral ground in front of injustice, oppression and lies. 

 Sa Banal na Misang ito, habang pinagdarasal natin ang mga missionero, ipagdasal din natin na maging tapat tayo sa ating misyon sa buhay. Nawa maging tapat ang mga namamahala sa tungkulin nila sapagkat pinapasuwelduhan lang sila ng buwis na galing sa bayan. Nawa maging tapat din tayong mamamayanan na bantayan ang mga pinapasuwelduhan natin. Sila ang dapat susunod sa atin, sapagkat ating pera, ating buwis ang ginagamit nila. Mahalaga ang paalaalang ito na ngayon ay pinag-uusapat sa Congreso ay budget ng bansa. 

 Ang summary ng mga pagbasa ngayong linggo ay sinabi ng ating responsorial psalm: GIVE THE LORD GLORY AND HONOR. Siya ang pagpugayan at paglingkuran. GIVE TO GOD WHAT BELONGS TO GOD – and all things, everything belongs to God and is subject to him. To him be glory and honor forever and ever. Amen.

Homily for October 11, 2020

28th Sunday Year A Is 25:6-10 Phil 4:12-14.19-20 Mt 22:1-14 

 Lahat naman tayo ay may karanasan na mag-alaga: mag-alaga ng halaman, ng isang hayop, ng baby, ng may sakit, ng lola. Kapag tayo ay nag-aalaga, gusto nating ibigay ang the best sa inaalagaan natin. Ang problema lang, minsan hindi natin alam ano ang gagawin at madalas wala naman tayong kakayahan na ibigay ang the best. 

 Alaga tayo, ang bawat isa sa atin, ng Diyos. Siya ang may likha sa atin, siya ang gumagabay sa atin, binigyan tayo ng mga anghel na sumusuporta sa atin, nandiyan si Mama Mary na ating Ina, binigay niya si Jesus, ang kanyang kaisa-isang anak upang tayo ay tubusin. Kaya talagang binibigay ng Diyos ang the best sa atin. At mas magaganda pa ang mga balak na ibibigay niya. We cannot just imagine what God has prepared for those who love him! Itong pagbibigay ng Diyos ng the best para sa atin ay inilarawan sa pamamagitan ng piging, ng party, sa dalawang pagbasa natin. 

 In the first reading from the prophet Isaiah, the Lord God is inviting us to a feast where rich and delicious food and drink are prepared. It is not just a feast of food, but what he prepares is a situation of joy and happiness. There will no longer be any sadness; he will wipe away the tears from every eye. Also in the gospel, the king prepared a feast for the wedding of his son. Kinatay na ang mga pinatabang guya. Handa na ang lahat. 

 God also wants to give us the best, not only at the end of life but already in this life. He does not want us to be sad. Tulad natin, ang Diyos din gusto na masaya ang kanyang inaalagaan. At bilang Diyos, alam niya ang gagawin at kaya niyang ibigay ang magpapaligaya sa atin. Do we trust him in this? Naniniwala ba tayo na gusto ng Diyos ang kabutihan at kaligayahan natin? 

 Yesterday was the beatification of the first millennial saint the teen-ager Carlo Acutis. He died of aggressive leukemia at the age of 15 in 2006. But otherwise he was an ordinary boy but with an extraordinary love of the Eucharist. When he received his first communion at the age of 7, he was enamored with the eucharist and from that time on, never missed a chance to receive communion and to join in eucharistic adoration in his parish. It was he who brought his family to frequent communion. He was so happy with Jesus in the eucharist that he could not understand why his companions took the eucharist for granted. He was good in computer so at the age of 11 he started a project to make a website of the eucharistic miracles of the Lord to make people realize how real and how good the Eucharist is. This website is still circulating all over the world, now translated in 17 languages. 

 Talaga bang naniniwala tayo sa kabutihan ng Diyos, na gusto niyang ibigay ang the best sa atin at kasama na rito ang Banal na Misa? Ito ay mahalagang tanong kasi kadalasan nabubuhay tayo na walang Diyos, na parang hindi siya concerned sa atin. O kaya, na pahirap lang sa ating ang Diyos, na hindi tayo magiging masaya kung susunod tayo sa kanya. Kaya hindi natin siya pinapanasin at hindi natin iniintindi ang kanyang paanyaya, tulad ng mga tao sa ating parable. Sa halip na dumalo sa piesta ng hari, nagkanya-kanyang lakad sila – ang isa sa kanyang bukid, ang isa sa kanyang business. Hindi ba mahalaga na ang hari mismo ang nag-imbita sa iyo? Hindi ba sila excited na pupunta sa party na inihanda ng hari? Ang nakakataka pa, inabuso, binugbog at pinatay pa ang mga sinugo na mag-anyaya sa kanila. 

 Iyan ang larawan ng mga Israelita. Ang mga propeta na pinapadala ng Diyos upang tawagin ang pansin nila para matanggap nila ang mga pagpapala ng Diyos ay kanilang ininsulto, pinabayaan, at pinatay pa ang iba. Hindi naman sila iniimbita sa masama, kundi sa kabutihan at sa kaligayahan ng Diyos. Kung ang Diyos ay maghahari sa atin, magiging maganda ang buhay natin. But no! We want to go our own way. We want to build a tower reaching heaven by our own resources, in our own terms, on our own conditions. This drama of building the Tower of Babel continues to happen today. We want to reach heaven without God, with our technologies, with our ideologies, with our plans. Babagsak ang mga ito. 

 Pero ayaw ng Diyos na mafrusrate ang kanyang balak na magbigay ng kaligayahan. Handa na ang lahat para sa salu-salo. So he asked his servants to invite everyone they find in the streets – mabuti man o masama. He wants the wedding hall to be filled. Kaya ang paanyaya na tinanggihan ng mga invited guests, ng chosen people, ay tinanggap ang mga Gentiles, ang mga hindi kabilang sa chosen people. Hanggang ngayon ang mga nasa periphery – ang mga mahihirap at naaapi ang mas kumakapit sa Diyos. Para sa kanila ang kaharian ng Diyos. Today is the Sunday of the Indigenous Peoples. Sila na isinasantabi at inaagawan pa ng kanilang lupang ninuno ang mas makakaintindi ng kahalagahan ng Kalikasan at ng pakikipagkapwa tao. 

 In our parable the king was not sitting there on his throne alone, separated from the people who were feasting down below. He joined the people in their feasting. Ang Diyos natin ay Immanuel, the God who is with us. Kasama natin siya. Nakikihalubilo siya. And he came across one who is not dressed in a wedding garment. Hindi niya agad ito sinita. Tinanong muna niya bakit. “My friend, how is it that you came in here without a wedding garment?” Hindi nakasagot ang tao, ibig sabihin, alam niya na dapat may nararapat siyang suot para sa okasyon. He was not one who only lost his way into the feast. Intentionally he did not prepare! Kaya itinapon siya at nagdusa siya sa labas. 

 Gusto ng Diyos na mapuno ang kanyang handaan, but we have to be prepared to take part in the feast. What does this garment symbolize? It is the garment of righteousness. We cannot come to God without righteousness, lalung lalo na tayo na tinubos na ni Kristo, binigyan na ng Espiritu Santo. May kakayahan na tayo na maging matuwid. Kung wala tayo nito, nagpabaya na tayo. Wala tayong masasagot kapag tayo ay pinuna ng Diyos. 

 Mayroon tayong isang magandang awit ng salmo. Psalm 16. 

This is an entrance hymn before the people came to the temple to worship. 

Hayaan ninyong basahin ko ito sa inyo sa Pinoy version. 

Lord, sinong pwedeng pumasok sa Templo mo? 

 Sinong pwedeng mag-stay sa banal mong bundok? 

Yung taong sumusunod sa Diyos sa lahat ng bagay, 

 Laging ginagawa kung ano ang tama, 

At buong pusong nagsasabi ng totoo. 

 Hindi nya sinisiraan ang iba, 

Di sya gumagawa ng masama sa kaibigan, 

 At hindi nagkakalat ng tsismis tungkol sa kapwa. 

Ayaw nya sa mga ni-reject ng Diyos, 

 Pero mataas ang tingin nya sa mga may takot kay Lord. 

Pag nangako sya, talagang gagawin nya, 

 Tutuparin nya yun kahit gaano pa kahirap. 

Nagpapautang sya nang walang interest, 

 Di sya tumatanggap ng lagay para idiin ang inosente. 

Ang taong ganito ang ginagawa, 

 Magiging matatag, hindi matitinag. 

 So already in the Old Testament there were conditions for joining the worship service. This condition is righteous living. 

 Yes, God invites everybody to his banquet. He wants all to be happy. But the blessings of the Lord are not cheap grace. We need to robe ourselves with the garments of justice and righteousness to be able to partake of the feast of the Lord. 

 Ngayong panahon ng pandemic dasal tayo nang dasal sa Diyos. Palagi nating dinadasal ang oratio imperata, na ang ibig sabihin ay panalanging nagmamakaawa. Maraming mga rosaries ang ating dinadasal, lalung lalo na ngayong buwan ng Oktubre. Kailan pa mawawala ang virus na ito? Kailan pa darating ang mabubuting bagay na inaasahan natin? Papakinggan ba ng Diyos ang mga dasal natin? 

Maganda at nagdarasal tayo at lumalapit tayo sa Diyos. Kasama ba ng paglapit sa Diyos ay ang ating paglapit sa kapwa? Marami ngang bagay, mga mabubuting bagay, ang inaalok sa atin ng Diyos. May kahandaan ba tayong tanggapin ang mga ito? Matatanggap ba natin ito na kasama ang iba? 

 The banquet is ready, the table set. Let us participate in the good things the Lord is setting before us clothed with the garment of righteousness and justice.

Homily for October 4, 2020

27th Sunday Year A Is 5:1-7 Phil 4:6-9 Mt 21:33-34 

 Ang Bibliya ay gumagamit ng maraming larawan para sa bayan ng Diyos. Kung minsan ito ay inilalarawan na kawan ng Diyos, kung minsan naman isang building, minsan naman isang lungsod, o isang asawa. Ngayong linggo sa mga pagbasa natin ang bayan ay inilalarawan na isang ubasan. Sa unang pagbasa at sa ebanghelyo, ang bayan ng Diyos ay mahal niya. Pinapakita ito sa pag-alaga na ginawa ng may-ari sa kanyang ubasan. Tinanggalan niya ng mga bato ang lupang tatamnan, naglagay ng pader para hindi pasukin ng mga hayop, naghukay pa ng pisaan ng ubas para sa inaasahang ani. Ang itinanim niya ay mga piling ubas, mga espesyal na semilya ng ubas. Malaki ang kanyang inaasahan sa kanyang ubasan. Pero sa dalawang pagbasa, nabigo ang may-ari. Sa kwento ni Propeta Isaias, ang ubasan mismo ang may kasalanan. Ang naging bunga ay maaasim na ubas. Sa kwento naman ni Mateo ang problema ay wala sa ubasan, kundi sa tagapag-alaga. Ayaw ibigay ang parte ng may-ari. They abused those whom he sent to collect what was due to him. Some they stoned, others they beat and some they killed, including his son. Not only did they not give the share of the owner. They even wanted to get the vineyard and make it their own. Sa dalawang pagbasa dumating ang parusa. Hindi naman pabaya ang Diyos sa kasamaan. Sisirain at pababayaan ang ubasan sa unang pagbasa, at lilipulin at papalitan ang tagapag-alaga sa ebanghelyo. Accountability will come. God is just. God does not take evil sitting down. 

 Para kanino nakatuon ang talinhagang ito? Sa kapwa pagbasa ang may-ari ay ang Diyos. Ang ubasan na kanyang pinundar at inalagaan ay maaaring ang bawat isa sa atin, o maaari ring ang simbahan, o maaari ring ang bayan. Kaya sinabi natin sa ating salmong tugunan: “The vineyard of the Lord is the house of Israel.” Ang bayan ng Diyos noon ay ang bayan ng Israel. Sa atin ngayon, maaari ring ito ay ang ating bansang Pilipinas. 

 Kung titingnan natin ang ating bayang Pilipinas, ito ay talagang sinisinta ng Diyos. Mahal ng Diyos ito. Mayaman ang ating karagatan. Mataba ang lupa sa ating bansa. In fact we are exceedingly rich in biodiversity in our seas and in our plants and animals. Maganda ang ating klima. Sagana tayo sa tubig. The Filipinos are a talented people. Madiskarte tayo and we are resilient too as a people. Our culture is rich and varied. By our history we become the meeting point of the both the East and the West. Malalim din ang ating spiritual wealth. The spirituality and the religiosity of our people is palpable and because of it we are resilient in the midst of crisis. Mahalaga ang ating mga pamilya at isa iyan sa yaman ng bansa. Kaya dapat natin pangalagaan ang yamang ito at huwag hayaang masira ang ating mga pamilya tulad ng nangyayari sa mga maunlad kunong mga bansa. Bata pa ang papulasyon ng ating bansa. May kinabukasan tayong hinihintay, hindi tulad ng mga bansang matatanda na ang kanilang mga tao. Palaos na sila. Talagang dapat nating pahalagahan at ipasalamat sa Diyos ang ating bayang Pilipinas. Pinagpala tayo. Inaalagaan tayo ng Diyos. 

 Pero… at ito ang isang mabigat na pero…. Bakit ganito ang ating kalagayan ngayon? Matindi ang kahirapan ng marami? Noong bata pa ako naniwala ako na walang gutom sa Pilipinas. Hindi na natin masasabi ito ngayon na ayon sa latest survey, mga 30 milyong mga Pilipino ay nakararanas ng kagutuman sa nakalipas na 3 buwan. Bakit marami ang karahasan na nangyayari sa bansa? Bakit maraming Pilipino ay kailangan mangibang bansa para magkaroon ng desenteng buhay? Bakit sa ating kasaysayan nagpapaapi at nagpapauto tayo sa iba? Noon sa mga dayuhan at ngayon sa ating kababayan. O bakit may mga Pilipino na nang-aapi sa kanyang kapwa Pilipino, mga alagad ng batas na hindi sumusunod sa batas? 

Ito ba ay dahil sa ating pagka-Pilipino, na gayon talaga tayo – pasaway, matigas ang ulo, tamad, duwag? Maaaring may mga Pilipinong ganyan, but I refuse to believe that we are such as a people, that this misery that we are experiencing now is due to our nature as Filipinos. Our heroes belie this and even now we have heroes who sacrifice themselves, we have intelligent and caring Filipinos, we have many who refuse to be cowered by powerful institutions and organizations. 

 In the gospel the parable of Jesus was aimed not at the people but at the leaders of the people, sa mga sacerdote at mga matatanda ng bayan. Sila ang pinagkatiwalaan ng may-ari ng kanyang ubasan. Pero hindi sila tapat na katiwala. Ayaw nilang ibigay ang nararapat sa may-ari. Ibig nilang angkinin ang ubasan. God did not reject the vineyard unlike in the first reading. He rejected the leaders in the gospel. 

 Yes, we are like this largely due to our leaders. They do not exercise the stewardship that is theirs. First they do not give to God what is his due. We always have to be reminded that God is the owner. He is the source of all. He is the creator. We are creatures. So we have to follow him. Nagpapagabay ba tayo sa Diyos? Sinusunod ba natin ang kanyang batas? Sabi ng Diyos na huwag kang papatay – bakit patuloy ang extra judicial killings – and even in the time of the pandamic, extra judicial killings of suspected drug addicts, peace and human rights advocates continue. Bakit sinusulong ang death penalty? Ang gobyerno ba ang nagbigay ng buhay na ibibigay sa kanya ang karapatang kumitil nito? Sinabi ng Diyos, what God joined together let not man separate, bakit sinusulong ang divorce, even painting the picture that those countries who have divorce are progressive? Sinabi ng Diyos na huwag magsinungaling – at patuloy pa ang fake news, ang mga trolls, at ang red-tagging? We do not give what is due to God – which is obedience to his laws. We enjoy the resources of the country but we do not give the proper worship and obedience due to the source of these riches. 

 Not only that, but there are leaders who want to own what is not theirs. This is glaringly shown in political dynasties. Inaangkin na ng ilang pamilya ang posisyon kasi sila ay nasa posisyon. Nawala na sa kanilang pananaw na sila ay katiwala lang. So by hook or by crook their families cling to their positions even up to the point of buying people and even of maligning and killing their rivals. Almost 70% of the congress people belong to political dynasties. This is why the constitutional mandate to do away with political dynasties is never acted upon by congress. Tulad sila ng mga katiwala na pinatay ang anak para maging kanila na ang ubasan. Sa kanilang ginagawa kasama sila sa pagpapatay sa Anak ng Diyos, tulad ng mga leaders ng mga Hudyo. 

 The ending of the parable is a dire warning. “Lilipulin niya ang mga buhong na iyon, at paaalagaan ang ubasan sa ibang kasama na magbibigay sa kanya ng kaparte sa panahon ng pamimitas.” There will be an end to abusive leaders. History shows us that no abusive leader survives. So also those who support abusive leaders. They also will not last! 

 Ibigay po natin ang inaasahan ng Diyos. Ano ang inaasahan niya? Sa ating unang pagbasa, ang inaasahan niya ay bunga ng katarungan at kabutihan. Binibiyayaan niya tayo kasi naghahanap siya ng bunga ng kabutihan at katarungan. Jesus said: “I chose you and appointed you to go and bear fruit that will remain,” (Jn. 15:16) and also, “By this is my Father glorified, that you bear much fruit.” (Jn. 15:8) 

 My dear people and my dear leaders of the people, we are so much blessed as a country and as a nation. Let us bear fruits that glorify God, fruits that remain – not projects that are washed away by the waves and the sands of time. The fruits that remain are justice and goodness. Ialay ang ganitong bunga sa Diyos! Ito ang kanyang hinahanap!